Om een idee te krijgen van de kosten van de aanleg van West-Holland ligt het voor de hand om de Maasvlakte 2 als referentie te nemen. Dit enorme stuk landaanwinst is in veel opzichten goed te vergelijken met West-Holland.
De kosten van de aanleg van de Maasvlakte 2 waren 2,9 miljard euro.
De totale omvang van de Maasvlakte 2 is ca. 2000 hectare of wel 20 vierkante kilometer. Daarvan bestaat 10,00 km2 uit bedrijfsterreinen, 2.90 km2 uit infrastructuur en 2.30 km2 uit zeeweringen. Totaal dus 15.20 km2 aan landoppervlakte. (zie: Maasvlakte 2). De totale oppervlakte van West-Holland is 570 vierkante kilometer en is dus 37.5 x groter dan de Maasvlakte 2. Wanneer we dit vermenigvuldigen met de 2.9 miljard euro komen we uit op een bedrag van 108.75 miljard euro voor de aanleg van West-Holland. Daar moet dan nog 2 miljard euro bij opgeteld worden voor 3 zeesluizen. Het totaal is dan 110.75 miljard. Bij een spreiding over 25 jaar komt dat op 4.43 miljard per jaar uit. Maar waarschijnlijk zullen de kosten een stuk lager uitvallen omdat alle onderzoeken en voorbereidingen die gedaan zijn voor Maasvlakte 2 niet nog een keer gedaan hoeven te worden. Hiermee was de heer Dirk Hamer (voormalig technisch directeur Maasvlakte 2) het eens.
Een kosten-baten analyse zou in dit geval geen juist beeld geven. Noodzakelijk is hierbij een maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) waarbij ook de maatschappelijke effecten worden meegenomen in de analyse. MKBA werd bijvoorbeeld toegepast om ontwikkelingsvarianten van het Wieringerrandmeer met elkaar te vergelijken. Daar werden ook de natuurbaten in meegenomen. Bij Plan West-Holland speelt in dit verband een aantal varianten een rol die een aanzienlijke meerwaarde vertegenwoordigen. Zo kan bijvoorbeeld een grote afname van het fileleed in de Randstad miljarden gaan opleveren! Maar het is aan specialisten om aan deze varianten een financiële waarde te koppelen. Het is ook niet zo eenvoudig om de (water) veiligheid van honderdduizenden mensen over 50 jaar in geld uit te drukken. Het gaat er natuurlijk ook om wat wij over hebben voor de veiligheid van onze kinderen en kleinkinderen.
De wereldbank investeert 50 miljard dollar tussen 2021 en 2025 aan klimaatadaptatie. Het bedrag wordt ondermeer besteed aan waterveiligheid. Nu dat Schiphol in zijn geheel op West-Holland (IJmonde) gesitueerd is en daarbij de grond van het "oude Schiphol" aangewend kan worden voor stadsontwikkeling, zal de opbrengst hiervan kunnen worden meegenomen in de totale maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) van Plan West-Holland. "Schiphol aan zee is financieel haalbaar en beter voor de omwonenden van de luchthaven.Dat stelt de gewezen voorzitter van werkgeversorganisatie VNO-NCW Hans de Boer in een verklaring. Hij pleit voor "een oranje-verbond" van het kabinet met pensioenfondsen, woningbouwcorporaties, bouwers, Schiphol en KLM. Volgens De Boer moet er voor worden gekozen om op de locaties waar Schiphol nu wil uitbreiden zo'n 200.000 koop- en huurwoningen te ontwikkelen. Hiermee kan een groot deel van de kosten van de aanleg van het vliegveld op zee gedekt worden. (AD Binnenlandredactie 04-02-19)
Overwogen kan worden om een subsidieaanvraag in te dienen bij de Europese Unie. De EU-lidstaten laten ruim 280 miljard euro aan Europese subsidie ongebruikt op de plank liggen blijkt uit het jaarverslag van de Europese Rekenkamer (ERK). En met de officiële lancering van Invest-NL, een investeringsfonds (januari 2020) waar de Nederlandse overheid 1,7 miljard euro in gestoken heeft, krijgen Nederlandse bedrijven makkelijker toegang tot vele miljarden aan Europese gelden.
Op 7 september 2020 hebben de ministers van financiën en economische zaken, Wopke Hoeksta en Eric Wiebes een investeringsfonds voor projecten voor de lange termijn gepresenteerd. Onderzocht zal worden in hoeverre Plan West-Holland aan de gestelde criteria kan voldoen om in aanmerking te komen voor een subsidie uit deze pot. Het te besteden geld zal in fases uitgegeven worden met name aan Nederlandse bedrijven en komt indirect voor een belangrijk deel ten goede aan onze samenleving.
Eigenlijk zou er meer begrotingsruimte moeten komen om de grote projecten zoals Plan West-Holland te realiseren. De vraag is dan hoe groot mag het begrotingstekort dan zijn en hoever mag de schuld oplopen? "De staatsschuld is relatief nog steeds laag en we zouden de komende jaren de staatsschuld best kunnen laten oplopen van 60% naar 80%" stelt (ex-minister Jeroen Dijselbloem in De Balie tv: Plein Republiek, vrijdag 21 oktober 2021) "Ons land wordt vertrouwd door de financiële markten dus kunnen we dat financieren". Dit kan maar éénmalig gedaan worden, maar dan heb je de komende jaren veel investeringsruimte waarmee er grote problemen aangepakt kunnen worden. Ook voor de woningmarkt zou er een groot concreet plan moeten komen. Een soort Deltaplan. Op de wat langere termijn zou Plan West-Holland hierin een belangrijke rol kunnen spelen omdat er op West-Holland potentieel ongeveer 500.000 huizen gebouwd kunnen worden waar minstens 1,25 miljoen mensen energieneutraal kunnen wonen.
